Tijdens een coachingsgesprek zit ik aan tafel met Philippe. Hij is beeldend kunstenaar en wil mijn mening weten over een e-mail die hij enkele dagen ervoor kreeg. Een galerie benaderde hem. Ze waren zijn werk op internet tegengekomen en wilden het heel graag bij hen exposeren. Ze vroegen hem te reageren als hij interesse had. Hij had verder nog nooit van ze gehoord, maar hun site zag er goed uit.
Hij reageerde aanvankelijk enthousiast. Het is immers heel vleiend om zo’n bericht vol complimenten te ontvangen. In de mail die daarop volgde kwam de aap uit de mouw. Voor het tentoonstellen van zijn werk vroegen ze een “eigen bijdrage” van bijna 400 euro. Daarnaast zou hij nog moeten betalen voor opname in een catalogus. Daarbij komen dan uiteraard zijn eigen kosten nog: vervoer, verzekeringen enzovoorts.
“Wat vind jij, Maaike? Moet ik op dat aanbod in gaan? Het is natuurlijk ook een investering. Wie weet verkoop ik wel flink wat schilderijen en heb ik die kosten er zo uit.”
Daar heeft Philippe natuurlijk een punt. Voor kunstbeurzen is het vrij normaal om geld te betalen. Veel creatieve ondernemers zijn naar mijn mening te huiverig om te investeren. Terwijl het soms de beste, of zelfs enige, manier is om vooruit te komen. Bij constructies als in dit voorbeeld ben ik zelf altijd wat op mijn hoede.
Ik heb zelfs weleens met iets vergelijkbaars te maken gehad. Een man benaderde me via LinkedIn met het volgende. Hij gaf een reeks boeken uit over succesvolle vrouwelijke ondernemers. In elk boek werden verhalen opgenomen van vrouwen. Uitgebreid en met veel foto’s erbij. Supertof natuurlijk om voor zoiets gevraagd te worden. Goed voor je ego.
Maar na wat doorvragen kwam ik erachter hoe het werkte. Aan elk boek namen tientallen vrouwen deel. Ieder van hen moest vooraf een minimaal aantal boeken bestellen. Uiteindelijk bekostig je daarmee dus zelf het boek. Het werd verder op geen enkele manier verkocht of verspreid. Op zich geen drama, aangezien zo’n boek best leuk kan zijn. Je bent er uiteindelijk maar een paar tientjes aan kwijt bent, maar het is toch niet helemaal wat je voor ogen hebt als je dat eerste mailtje leest.
Het verraderlijke is dat veel mensen niet door hebben hoe het echt zit. In dit soort gevallen denk je dat je deelnemer bent en dat je gevraagd bent vanwege je kwaliteiten. Stiekem ben jij gewoon de KLANT. Je betaalt voor een product dat die ander levert. Niets mis mee, maar de manier waarop het gebracht wordt is wel een tikje misleidend.
De vraag die je jezelf bij zulke constructies moet stellen is: als IK de klant ben, wat krijg ik dan precies voor mijn geld? En vind ik dat een goede deal? Je mag ervan uit gaan dat de aanbieder (galerie, uitgever o.i.d.) zijn energie eerder zal steken in het benaderen van andere klanten (kunstenaars zoals jij) en veel minder in het werven van publiek. Terwijl het je daar waarschijnlijk om te doen is.
Mocht jij ooit met zo’n constructie te maken krijgen, vraag dan vooral door. Hoeveel bezoekers verwacht de galerie voor deze expositie. Hoeveel verkoopt hij zoal? Hoe groot is zijn mailinglijst met kunstliefhebbers? Oftewel: wat krijg je voor jouw investering?
Bepaal op basis van de antwoorden op zulke vragen of het een interessant aanbod is. En wees niet verbaasd als je (zoals ik) helemaal geen antwoord krijgt. Dan weet je uiteindelijk ook genoeg 😉
Heb jij weleens een dergelijk aanbod gehad? Hoe heb je gereageerd? Ik lees je ervaring graag!
Wij worden als kunstenaars gebombardeerd met dit soort “aanbiedingen”, niet altijd even bonafide. Kijk maar eens op FB op Exposeren??? en Kunstenaars over galeries. Besloten groepen, maar het moet je lukken om er lid van te worden. Je kijkt je ogen uit
JA, er is veel kaf tussen het koren. Gelukkig ook prima plekken waar ze veel voor de kunstenaars doen. Maar met name voor startende kunstenaars soms lastig om het onderscheid te maken.
Galerie uit New York benaderd je via mail…je kosten moet je zelf betalen..en de catalogus waar je ook voor moet betalen ..moet je er veel van afnemen à zoveel. Ik heb de mail in de prullenbak gedumpt
Grot gelijk, Anneke!
Er zijn nog steeds verschillende boeken die zo werken. Er is ook Bubbleart projects, in Europa in hotels. Verzekeren moet je zelf doen en er gaat wel een percentage naar de organisatie. Zij geen risico en wel geld, de kunstenaar al het risico, de volle investering en minder geld. Zolang we eraan mee doen zal het blijven bestaan. Ik heb het niet gedaan, hoewel ik tegenwoordig wel ‘deel in de kosten’ (noemen ze dat dan, drukwerk, opening etc). Anders is het wel erg moeilijk om ergens te staan. Een van de grootste decepties was de Zomerexpo waarbij iemand met je werk langs een jury loopt en dan wordt dat werk (in een oogopslag dus) geballoteerd. € 30 per werk meen ik me te herinneren. Ga ik niet meer doen. Te erg. Als mensen iet met mijn werk willen moeten ze er ook wel echt naar kijken vind ik nu.
Uiteindelijk is het altijd de afweging “wat levert het op” ten opzichte van “wat kost het me”. Dat is ondernemen.
Lijmen het been kan ik je aanraden.
Ik merk dat steeds meer ondernemers de kunstenaar ontdekt heeft als bron van inkomsten. Dat gaat in de vorm van boeken waar je aan deel kan nemen, maar ook wedstrijden en exposities. Tentoonstellen wordt steeds duurder en je krijgt er in de meeste gevallen geen bal voor terug. Ik heb er steeds minder zin in. Alleen als het eervol is. Ofwel en dat moet ik ook voortdurend tegen mij zelf zeggen, leg de lat zo hoog mogelijk.
succes Paulus Kamp
Ik vind het op zich niet erg dat men wil verdienen aan kunstenaars (dat doe ik zelf immers ook), maar vind het niet zo netjes dat daar soms geheimzinnig over wordt gedaan. Zo lang je beiden blij bent met wat je elkaar levert is er niets aan de hand. Dat is waar ik zelf ook altijd naar streeft.
Het Verteltheater in Utrecht werkt ook zo. Ik trapte er niet in.
Goed artikel Maaike!
Dank je wel, Arie! Fijn om te horen.
Ja Maaike , klinkt bekend.
Zelf mocht ik een keer een advertentie plaatsen voor slechts € 200,- voor een jaar. Uitvoerige onafhankelijke tests hadden uitgewezen dat ik hierdoor minimaal 10 opdrachten zou krijgen.
Ik heb de adverteerder toen een tegenvoorstel gedaan en € 50,- geboden voor elke opdracht die ik binnen zou krijgen. Met slechts 4 opdrachten had hij zijn € 200,- dan terugverdiend. Goede deal leek mij. Toen bleek dit vliegertje ineens niet op te gaan en begon er iemand aan de andere kant van de lijn te stotteren en te draaikonten.
Tip:
1. Laat je eerste emoties bedaren om helder te kunnen denken.
2. Stel vragen om er achter te komen wat de “win” is voor alle betrokkenen (Jij, degene die het aanbod doet, eindafnemers etc..)
3. Als er een win:win uitgangspunt is voor alle partijen heb je een basis goede deal.
Uiteraard kan niemand in de toekomst kijken en blijven sommige vragen hierdoor onbeantwoord, maar dat deel heet ondernemerschap en dat leer je door vallen en opstaan.
Succes!
Arnoud
Goed voorbeeld, Arnoud! Dank voor de tips en jij ook veel succes!
Hallo Maaike,
Toen ik dit artikel las in je nieuwsbrief, moest ik meteen denken aan het boek Lijmen/Het Been van Willem Elsschot. Ken je dat boek? Prachtig verhaal en het gaat hier helemaal over.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Lijmen/Het_been_(roman)
Groeten,
Harry
Hallo Harry, ik heb het niet gelezen (wel “Kaas”), maar ken de titel wel. Ik zal er eens naar kijken, dank voor de tip! Groeten, Maaike