Een paar weken geleden gaf ik een lezing. De middag werd afgesloten met een optreden van een cabaretier. Toevallig bleek dat een bekende van me te zijn. Arie Vuyk en ik kennen elkaar nog uit de tijd dat ik als freelance zakelijk leider voor een klein operagezelschap werkte. Hij schreef toen het libretto voor een aantal opera’s. Bovendien volgde hij een half jaar geleden mijn online programma.
Na afloop werden we door de organisatie bedankt. Zoals wel vaker hoorde daar een attentie bij. Een fles wijn en een kadobon. Zelf ben ik daar altijd blij mee. Lezingen geef ik meestal voor niets en ik verwacht dan ook geen beloning. Het is voor mij een vorm van promotie en als ik er wat leuks aan over houd is dat welkom, maar niet noodzakelijk.
Als optredend artiest ligt dat natuurlijk anders. Optredens geven is in dat geval je werk. En daar hoort een passende beloning bij. Dan kun je best eens een uitzondering maken. Maar met enkel bloemen en wijn kun je de huur niet betalen.
In de trein terug naar huis (we wonen beiden in Rotterdam) vroeg Arie mij “Eigenlijk heb ik liever gewoon een bedrag in een envelop in plaats van bloemen, wijn of bonnen. Ik begrijp dat het goed bedoeld is, maar daar heb ik uiteindelijk meer aan. Maar ik wil ook niemand voor het hoofd stoten. Dus hoe regel ik dat?”
Omdat ik denk dat dit een vraag is waar veel kunstenaars mee rondlopen, deel ik mijn antwoord hier met jullie:
Persoonlijk ben ik er geen voorstander van om een attentie te vervangen door een geldbedrag van dezelfde waarde. Dat zou namelijk betekenen dat je in zo’n geval voor 10 of 20 euro hebt opgetreden. Terwijl je daar normaal gesproken zo’n beetje het 10-voudige voor krijgt. Zelfs als je daar een goede reden voor hebt (bijvoorbeeld een vriend helpen of bijdragen aan een goed doel), doet dat toch iets met je.
Een aardigheidje na een dergelijk optreden is symbolisch. Je hebt iets gegeven dat uiteindelijk veel meer waard is dan een fles wijn of doos bonbons van een tientje. Maar door deze waarde zo expliciet te maken, degradeer je in feite je eigen prestatie. En dat kan gaan wringen.
Maar goed, ik snap ook wel dat je daar met een huis vol bloemen, wijn en onbetaalde rekeningen misschien anders in staat. Daarom geef ik je 4 dingen die je kunt doen:
1. Het simpelste is om dit gewoon open aan te geven bij de organisator. Leg vooraf vriendelijk uit dat je inmiddels heel veel bloemen, bonnen en andere attenties hebt en dat je daarom liever een envelopje met inhoud krijgt. En dat je snapt dat die inhoud in dit geval bescheiden is.
2. Maak zelf een verlanglijstje met dingen waar je wél blij van wordt. Misschien krijg je wel graag een NS-dagkaart of een waardebon van de mediamarkt om nieuwe cartridges mee te kopen. Als je zo’n lijstje op je website plaatst, kun je daarnaar verwijzen. En voor een ander is het alleen maar fijn om jou iets te geven wat je echt kunt waarderen. Zo kreeg ik zelf eens een nieuwe grillpan na afloop van een lezing, omdat ik die op mijn verlanglijstje had staan. En daar ben ik heel blij mee!
3. Ga met de ander in overleg om te kijken of er iets is waar diegene jou mee kan helpen. Misschien wel het ontwerp van een nieuw visitekaartje, het op orde brengen van je administratie, het verbeteren van de teksten op je website of waardevolle contacten. Dikke kans dat je daar uiteindelijk stukken meer mee geholpen bent dan met een tientje in een envelop.
4. Als je organisatie niet de middelen heeft om jou voor je optreden te betalen, willen ze misschien na afloop wel rondgaan voor een vrijwillige bijdrage onder de bezoekers. Of nog beter: spreek af dat je de mogelijkheid krijgt om jouw CD’s of boeken te verkopen onder het publiek. Zo creëer je voor jezelf een gelegenheid om wat extra’s te verdienen.
Ik ben erg benieuwd naar jullie voorkeuren! Zouden jullie liever een attentie krijgen of toch eerder een lager bedrag in geld? Of is er iets anders waarmee ze je blij kunnen maken? Je reactie is welkom hieronder op mijn website.
P.S. Wil je aan de slag met subsidie-aanvragen maar weet je niet waar te beginnen? In mijn nieuwe online programma ”Subsidies en fondsen werven met resultaat” leer ik je stap voor stap hoe je dat aanpakt. Meer informatie vind je hier.
Ik ben dan geen artiest, maar heb een theater.
Bij ons moet er altijd geld bij een optreden ( ook bij partage-optredens). Helaas is dat door omstandigheden zo.
Ik vind een bloemetje, of een presentje ( bij ons vaak appelaere geschenkdoos ) gewoon erbij horen.
Maar dan niet alleen voor de optredende artiest, maar ook voor zijn techneuten die vaak al vroeg op pad zijn en laat weer naar huis terug moeten, en voor de begeleiders ( indien van toepassing ). Ikzelf verdien aan het theater helemaal niets, helaas kost het mij alleen maar geld. Ik vind het nu jammer te horen, dat het goedbedoelde bloemetje ( of kadootje ) eigenlijk niet op prijs wordt gesteld. Ik hoor trouwens vaak dat men helemaal niks krijgt.
En als men de bloemen ( twv 25 euro minimaal ) zomaar het publiek in gooit, is voor mij dan ook een enorme afknapper. Het bloemetje is bedoeld als een extra waardering. Financiele afspraken zijn ruimschoots tevoren al gemaakt en afgesproken met elkaar.
Wow, dank voor alle toffe reacties en tips!
Beste Maaike,
Met interesse heb ik je blog gelezen.
Ik streef in mijn leven altijd naar een win:win overeenkomst.
Jouw tips 3 en 4 vind ik daarom erg goed.
Als ik ergens speel, speel ik voor een gage waarvan ik vind dat ik dat waard ben (ik ben niet de goedkoopste, maar daar lever ik ook veel waarde voor terug). Als een klant dit er niet voor over heeft Of simpel niet kan betalen), dan zijn we geen goede match. (en even goede vrienden).
Soms is het zo dat ik uit promotieoverwegingen voor niets of voor een sterk gereduceerd tarief speel. Ook dit is win:win.
In het algemeen houd ik van de stelling: Don’t sell yourself short en steek je eigen nek uit om de verwachtingen van de klant te overtreffen. Dit is misschien eng, maar ook een beproefde weg naar (financieel) succes.
Ik scheid dit echter van spontane acties van klanten zoals een bos bloemen of een boekenbon. Dit is lief bedoeld en mag zo ook worden opgevat. Dit komt echter nadat er eerst een win:win overeenkomst was gesloten. Ik vind dat je een gegeven paard niet in de bek (mond) moet kijken. Een bos bloemen laten omzetten in een tientje staat bovendien zo armoedig en wekt geen professionele indruk.
Bij structurele bloemen/kadobon acties zou ik dan eerder voorstellen om de klant een donatie aan een goed doel (wat jij uitkiest en faciliteert) te laten doen.
Allereerst wil ik zeggen dat ik blij ben met het artikel van Maaike. Ze geeft waardevolle en bruikbare tips.
Maar….. iedere kunstenaar weet dat eten wat is gekocht met geld uit kunst beter smaakt. Zo simpel is het.
Voor mij liever twintig euro waarvan ik drie dagen kan eten, dan een bos bloemen of een cadeaubon, of zelfs een bos cadeaubonnen. Wat ik als kunstenaar nodig heb, zoals vakliteratuur, drukwerk en dergelijke, wil ik dan ook niet krijgen maar kopen, omdat ik het dan aftrekbaar kan maken. De tip om tegen een opdrachtgever te zeggen dat je liever een schamele fooi hebt dan een cadeautje, is voor mij een godsend.
Nog een verhaal uit de praktijk; onlangs trad ik op tegen partagebasis. Volle bak, en ik kreeg driehonderd euro contant. De opdrachtgever verontschuldigde zich voor het lage bedrag. Okee, dan nu even rekenen. Geef mij vier van dat soort optredens per maand en ik heb een héél mooi basissalaris. Mensen kennen de waarde van geld niet. Ik wel.
Als een club het geld echt echt echt niet heeft, werk ik liever voor niks dan voor een denigrerende fooi. Maar veel vaker leeft de club in de waan dat het normaal is om iemand te belonen met een fles wijn of de vermaledijde ‘vrijwilligersvergoeding’. Meestal is het geld er echt wel, maar gaat het ergens anders heen.
Tip 5 zou zijn: bepaal je prijs, noem je prijs bij de organisatie en zegt dat je één keer per maand een uitzondering kunt maken. Is je uitzonderingsoptreden voor die maand al geboekt? Zeg dan Nee. Dat is supermoeilijk, maar als jij het niet doet, doet niemand het.
Mee eens Marcel. Werk voor een fatsoenlijke prijs of voor niks. Maar ga er niet tussenin zitten. Als je financieel succesvol wilt zijn moet je jezelf niet goedkoop wegzetten.
Tip5 is een goede. Bepaal je eigen strategie anders wordt je een speelbal van je (slecht betalende) klanten.