Dit weekend bezocht ik in museum Boijmans van Beuningen een tentoonstelling rondom de olieverfschetsen van Peter Paul Rubens. Hij maakte deze schetsen als voorstudies voor de enorme altaarstukken en plafonds waarin hij uitblonk. Hij experimenteerde met composities of schilderde personages die terug te zien zijn in de uiteindelijke werken. Hij hield deze schetsen in eigen bezit, zelfs al kreeg hij regelmatig de vraag of ze te koop waren.
Ik loop langs de kunstwerken en neem alle informatie tot mij. Via de bordjes naast de schilderijen en een film waarin de conservator verteld over Rubens’ werkwijze. En uiteraard vallen mij vooral veel dingen op over het ondernemerschap van Rubens.
Zo bijzonder, hoe iemand die honderden jaren geleden leefde en werkte ons nog steeds een aantal belangrijke lessen kan leren over ondernemen als kunstenaar. Ik deel ze graag met jou. En ik kan je beslist aanraden om de tentoonstelling te bezoeken. Die is nog tot half Januari te zien in Rotterdam.
- Rubens was een specialist
Hoewel hij een zeer veelzijdig kunstenaar was, gaf hij zelf duidelijk de voorkeur aan grotere werken bestaande uit meerdere afbeeldingen. Hij maakte veel altaarstukken en plafonds die vaak uit tientallen elementen bestonden.
In brieven die hij schreef verwoordde hij ook dat dit was wat hij het liefste deed. Daardoor wisten mogelijke opdrachtgevers precies waarvoor ze bij hem terecht konden. Zo ontwikkelde hij zich tot een ware expert op het gebied van altaarstukken en andere omvangrijke projecten.
- Doe niet alles zelf
De grote projecten waarin Rubens zich specialiseerde, kon hij onmogelijk alleen uitvoeren. Hij verzamelde daarom een team om zich heen van mensen die zijn ontwerpen uitvoerden. Hij zorgde ervoor dat zijn stijl altijd herkenbaar bleef, maar desondanks waren er vele anderen die voor hem werkten.
Ook zijn er schilderijen waarin hij op gelijkwaardige basis samenwerkte met anderen. Bijvoorbeeld door zelf de portretten te schilderen en een ander te vragen voor een stilleven (iets waar Rubens minder in uitblonk).
- Wees overtuigd van je eigen kunnen
“Er is niets wat ik niet aan kan” zei Rubens zelf over zijn werk in een brief aan 1 van zijn opdrachtgevers. Een krachtige bewering. Door zelf te vertrouwen op zijn capaciteiten, gingen anderen dat ook doen. Het leverde hem onder meer de bijnaam “God van de schilders” op.
- Onderhoud je relaties
Naast kunstschilder was Rubens ook diplomaat. Het leverde hem veel waardevolle connecties op. Daarnaast leerde hij zo onderhandelen en geduldig zijn. Een nuttige eigenschap, als je bedenkt dat er soms jaren overheen gingen voordat een opdracht daadwerkelijk uitgevoerd kon worden. Hij bleef contact houden met deze potentiële opdrachtgevers, en gaf ook wel eens een schilderij cadeau aan een opdrachtgever. Met zo’n “visitekaartje” zorgde hij ervoor dat ze hem niet vergaten.
Welke kunstenaar geeft jouw inspiratie?
